نام بیماری: پوسیدگی ریزوکتونیایی

• پژمردگی ناگهانی و زرد شدن برگها همراه با زخم های قهوه ای تيره در قاعده دمبرگ.

• سپس، برگها ضعيف و پژمرده شده و می ميرند.

• پوسيدگی قهوه ای تا سیاه رنگ بر روی ریشه.

• ظهور شانكر یا شكاف های عمیق در ناحیه طوقه و در كناره های ر يشه ها.

اولين نشانه بیماری پوسيدگی ريزوكتونيايی ريشه و طوقه پژمردگی ناگهانی و زرد شدن برگها همراه با زخم های قهوه ای تيره در قاعده دمبرگ ها است. چنین برگهايی پس از اضمحلال، می ميرند ولی همچنان به طوقه چسبيده باقی می مانند. نحوه قرار گرفتن برگ های خشک شده روی بوته به شكل ستاره ای است. ريشه ها درجات متفاوتی از پوسيدگی قهوه ای تا سياه رنگ را نشان می دهند كه معمولاً از ناحيه طوقه شروع و تا انتهای ريشه اصلی ادامه می يابد. ظهور شانكر يا شكاف های عمیق در ناحیه طوقه و در كناره های ريشه های بيمار، امری عادی است. هيف های قهوه ای رنگ قارچ ممكن است داخل چنین حفره هايی ديده شوند. بيماری معمولاً در مزرعه به صورت لكه های بزرگ شامل گياهان مرده و بيمار تظاهر می يابد.

عامل بیماری پوسیدگی ریشه و طوقه گیاهان، قارچ Rhizoctonia solan می باشد. عامل بيماریزای مذكور جزو قارچ های خاكزی بوده كه قدرت ساپروفيتی بالايی دارد و در غياب ميزبان در خاک، بقای خود را حفظ می كند. در شرايط مناسب رطوبتی و حرارتی و در حضور ميزبان، با حمله به آن موجب مرگ گياهچه و در مراحل بعدی، منجر به پوسيدگی ريشه می شود. ريزوكتونيا از بيمارگرهايی است كه در شرايط مناسب برای رشد گیاهان، قادر به حمله و ايجاد خسارت است. گاهی بر اثر حمله آفات روی ريشه زخم ايجاد شده و راه ورود قارچ ها و كپک های ساپروفیتی را باز می كند كه منجر به فساد ريشه می شود. عامل قارچی مولد پوسيدگی ريشه، دامنه ميزبانی زيادی دارد و بيشتر گياهان زراعی و علف های هرز را مورد حمله قرار می دهد. آب آبیاری و باد در انتقال بیماری نقش دارند.

چغندرقند عوامل بیولوژیکی مانند عصاره های گیاهی و روغن ها می توانند به کنترل آلودگی کمک کنند. جدايه های Trichoderma harzianum به صورت پوشش بذر يا محلول پاشی خاک، از مرگ گیاهچه ها جلوگیری می کند. عصاره های گیاهی پیاز، سیر و زردچوبه رشد قارچ را کاهش می دهند. روغن های نعنا، سیترونلا، نعناع فلفلی، علف لیمو و شمعدانی می توانند آلودگی را محدود کنند. بادام زمینی برگ های پوسیده و بقایای گیاه را باید با دفن یا سوزاندن از بین برد. برای اطمینان از تمیز بودن ابزار کاشت بذر می توان آن را به مدت 30 دقیقه در آب 50 درجه سانتیگراد ضدعفونی کرد.

کنترل تلفیقی با رویکرد پیشگیرانه به همراه کنترل بیولوژیک (در صورت وجود) را همیشه در نظر داشته باشید. چغندرقند قارچکش های تری فلوکسی استروبین (فلینت) و ایپرودیون + کاربندازیم (رورال تی اس) برای کنترل این بیماری موثر می باشند. بادام زمینی قارچکش های آزوکسی استروبین و تبوکونازول در کنترل بیماری پوسیدگی ریزوکتونیایی بادام زمینی موثر هستند.