نام بیماری: پژمردگی فوزاریومی

• پژمردگی گیاهان.

• زردی شدن برگها.

• قهوای یا قرمز شدن داخل ساقه ها.

قارچ های عامل بیماری پژمردگی فوزاریومی بسته به نوع میزبان علائم اختصاصی نشان می دهند. در برخی موارد، گیاهچه ها دچار پژمردگی می شوند که با زردی برگ ها همراه است. در گیاهان بالغ تر، علائم پژمردگی خفیف تری در قسمت هایی از گیاه پدیدار می شود که معولا در ساعات گرم طول روز اتفاق می افتد. زرد شدن برگها معمولا در یک سمت گیاه رخ می دهد. در برش های طولی از بافت ساقه گیاه، رنگ قهوه ای متمایل به قرمز ابتدا در قاعده ساقه و سپس در قسمت های بالاتر مشاهده می شود.

قارچ عامل بیماری پژمردگی فوزاریومی در بافت های آوندی گیاه میزبان توسعه می یابد و نقل و انتقال و آب و مواد معدنی را مختل می سازد. گیاهان معمولا به طور مستقیم از نوک ریشه ها و یا زخم های ایجاد شده در سطح آنان، آلوده شوند. زمانی که قارچ در یک منطقه مستقر شد، می تواند برای چندین سال در آنجا فعالیت داشته باشد.

چندین عامل کنترل بیولوژیک شامل باکتری ها و نژادهای غیر بیماری زای Fusarium oxysporum می توانند برای کنترل این بیماری مورد استفاده قرار گیرند. این نژادهای غیربیماری زا با بیمارگر به رقابت می پردازند، بنابراین در برخی گیاهان از آنها برای کنترل این بیماری استفاده می شود. همچنین قارچ Trichoderma viride نیز به منظور ضدعفونی بذور با نسبت 10 گرم در کیلوگرم بذر، مورد استفاده قرار می گیرد. تنظیم اسیدیته (pH) خاک بین 6.5 تا 7 می تواند شدت این بیماری را کاهش دهد. پنبه آفتابدهی خاک در مزارعی که در آیش قرار دارند روش مفیدی است که جمعیت عامل پژمردگی فوزرایومی پنبه و نماتدها را کاهش داده و آنتاگونیست های قارچی را افزایش می دهد. خیار استفاده از ترکیبات حاوی قارچ Trichoderma harizianu T22 به میزان 30 تا 40 گرم برای هزار گياه به صورت تيمار بذر و مراحل انتقال نشا بعد از نشاكاری در کنترل بیماری پژمردگی فوزاریومی موثر می باشد. تحقیقات نشان داده است کاشت کاهو در فاصله زمانی بین دو کاشت پیاپی خیار، با توجه به خاصیت آللوپاتی کاهو، باعث کاهش بیماری پوسیدگی ریشه و ساقه خیار می شود. همچنین آفتاب دهی خاک در فصل تابستان به مدت 45 تا 60 روز با استفاده از پوشش پلی اتیلنی شفاف در کاهش بیماری موثر است. توصیه می شود ترکیب بتا آمینو بوتیریک اسید (BABA) به صورت کاربرد خاکی به میزان 150 میلی گرم به ازای هر متر مربع خاک برای کاهش شدت بیماری استفاده شود. محلول پاشی بوته های خیار با ترکیب سالیسیلک اسید به میزان 25 میلی مولار، ضمن ایجاد مقاومت القایی، باعث کنترل بیماری پوسیدگی ریشه و ساقه خیار می شود. کاربرد نمک های شیمیایی پتاسیم سوربات (با غلظت 4 تا 5 در هزار) و سالیسیلیک اسید (با غلظت 5 در هزار) به صورت تیمار ریشه قبل از انتقال نشاء و محلول پاشی بعد از انتقال نشاء به فاصله هر 14 روز یکبار، شدت بیماری پوسیدگی ریشه و ساقه خیار را کاهش میدهد و برای کنترل بیماری توصیه می شود. استفاده از اسانس برخی گیاهان دارویی همانند پونه کوهی، اسطوخودوس، رازیانه، برگ بو و مورد در شرایط آزمایشگاه و مزرعه در کنترل قارچ عامل بیماری پوسیدگی ریشه و ساقه فوزاریومی خیار مفید گزارش شده و می تواند برای کنترل بیماری مورد استفاده قرار گیرند. استفاده از ورمی کمپوست به عنوان ماده آلی بازدارنده بیمارگر و افزایش دهنده رشد و عملکرد محصول در کنترل بیماری فوزاریومی خیار مفید گزارش شده و قابل توصیه است.

کنترل تلفیقی با رویکرد پیشگیرانه به همراه کنترل بیولوژیک (در صورت وجود) را همیشه در نظر داشته باشید. عدس ضدعفونی بذرها با قارچکش های کاربندازیم 60-50% (باويستين-دروزال)، کاپتان 50% و ایپرودیون + کاربندازیم 52.5% (رورال-تی اس) در کنترل بیماری پژمردگی فوزاریومی عدس موثر می باشد. پنبه قارچکش مناسب توسط سازمان حفظ نباتات کشور به منظور کنترل پژمردگی فوزاریومی پنبه معرفی نشده است. خیار در صورت استفاده از بذرهای غیراصلاحی و یا غیرضدعفونی، تیمار بذر با قارچکش هایی نظیر کاربنداریم 60-50% (باويستين-دروزال) به میزان یک تا دو در هزار و یا کاربوکسین تیرام 75% (برابر با میزان توصیه شده شرکت سازنده) شدت بیماری را کاهش می دهد. استفاده از متیل بروماید جهت ضدعفونی خاک و فرمالدهید برای گندزدایی فضای داخلی گلخانه در کنترل بیماری موثر می باشد. یونجه قارچکش مناسب توسط سازمان حفظ نباتات کشور به منظور کنترل پژمردگی فوزاریومی یونجه معرفی نشده است. جو و گندم قارچکش مناسب توسط سازمان حفظ نباتات کشور به منظور کنترل پژمردگی فوزاریومی جو معرفی نشده است.