نام بیماری: موزائیک خیار

• علایم موزاییک زرد روی برگ ها و میوه ها.

• چروک شدن و پیچش به سمت پایین برگ ها و دمبرگ ها.

• کوتولگی و تغییر شکل گیاه.

• رگه ها و یا تاول های سفید روی گل ها.

علائم بیماری ویروس موزائیک خیار بسته به نوع گیاه و شرایط محیطی متفاوت است. در برخی موارد، با وجود ویروس، ممکن است علائمی دیده نشود. لکه های مایل به زرد یا تاول های سبز روشن و زرد روی برگ ها و میوه ها دیده می شود. رشد طولی شاخه های جانبی و ساقه های برگ افزایش یافته و منجر به پیچش برگ ها و دمبرگ ها به سمت پایین می شود. برگ های جوان چروکیده و باریک به نظر می رسند و کل گیاه کوتولگی و بدشکلی شدیدی را نشان داده و بوته ها ظاهری پرپشت و کپه ای پیدا می کنند. گل ها ممکن است رگه های سفید از خود نشان دهند. در سطح میوه ها تاول های سفید یا سبز تیره ایجاد شده و بازارپسندی خود را از دست می دهند.

علایم بیماری ویروس موزائیک خیار توسط ویروس موزاییک خیار (CMV) ایجاد می شود، که دامنه وسیعی از گیاهان نظیر خیار، اسفناج، کاهو، فلفل دلمه ای، کرفس و همچنین بسیاری از گل ها، به خصوص نیلوفرها، دلفینیوم ها و دافنه ها را آلوده می کند. این ویروس توسط 60 تا 80 گونه مختلف از شته ها قابل انتقال است. راه های دیگر انتقال آن شامل بذر، پیوند آلوده و انتقال مکانیکی توسط دست یا ابزار است. این ویروس می تواند در علف های هرز چند ساله و همچنین در ریشه ها، دانه ها یا گل های گیاه زراعی زمستان گذرانی کند. در آلودگی های اولیه، ویروس به طور سیستمیک در گیاهچه رشد می کند و در نهایت به برگ ها بالایی گیاه می رسد. شته هایی که از گیاهان آلوده تغذیه می کنند، آن را به میزبان های دیگر منتقل می کنند (آلودگی ثانویه). این ویروس از طریق بافت آوندی گیاه به تمام بافت های گیاه منتقل می شود.

استفاده از روغن های معدنی بر روی برگ ها می تواند شته ها را از تغذیه برگ ها منصرف کرده و در نتیجه می تواند جمعیت شته ها را کنترل کند.

در گام اول مدیریت، کنترل تلفیقی شامل اقدامات پیشگیرانه و استفاده از عوامل کنترل بیولوژیک توصیه می شود. هیچ گونه سموم شیمیایی موثری برای کنترل این ویروس وجود ندارد. برای کنترل این بیماری بایستی ناقل ویروس یعنی شته ها را کنترل کنید.