نام بیماری: پوسیدگی قهوه ای

• پژمردگی و قهوه ای شدن گل ها.

• آویزان ماندن گل ها بر روی شاخه.

• لکه های خاکستری تا قهوه ای روی میوه ها.

• مومیایی شدن میوه ها.

• سیاه شدن میوه های انبار شده.

علائم بیماری پوسیدگی قهوه ای (مومیایی) بسته به نوع گیاه متفاوت بوده و سوختگی گل و پوسیدگی میوه از علائم شناخته شده این بیماری هستند. علایم اولیه سوختگی گل شامل پژمردگی و قهوه ای شدن گل ها بوده که به صورت دسته های گل به شاخه آویزان می مانند. آلودگی ممکن است گسترش یافته و سیخک های حامل گل ها را نیز دربر بگیرد. اگر شاخه های آلوده کاملاً از بین نروند، آلودگی از شکوفه به برگ ها و میوه های در حال رشد منتقل می شود. در این حالت برگ ها خشک شده و در تمام مدت سال بر روی درخت باقی می مانند. پوسیدگی میوه می تواند بر روی میوه های روی درخت و میوه های انبار شده اثرگذار باشد و ایجاد لکه های قهوه ای نرم بر روی میوه ها کند. با بزرگ شدن لکه ها روی میوه، جوش های سفید مایل به زرد به صورت دوایر متحدالمرکز ایجاد می شود. سپس میوه ها بتدریج کم آب، پوسیده و به حالت مومیایی شده روی درخت آویزان می مانند. میوه ها در هنگام انبارداری نیز می توانند علایم بیماری را از خود نشان دهند.

قارچ های M. fructigena ،Monilnia laxa و M. fructicola باعث ایجاد بیماری پوسیدگی قهوه ای (مومیایی) در درخت های میوه هسته دار و دانه دار مانند بادام، سیب، زردآلو، گیلاس، هلو، گلابی، آلو و به می شوند. قارچ عامل بیماری زمستان را بر روی بقایای گیاهی، شانکر شاخه ها و یا میوه های مومیایی باقیمانده روی درخت سپری می کند. اسپورهای این قارچ توسط باد، باران و حشرات منتقل می شوند. آلودگی معمولاً از راه زخم هایی که حشرات یا پرندگان روی میوه ایجاد می­ کنند و یا از تماس میوه های سالم با میوه های آلوده اتفاق می افتد. رطوبت بالا، باران و دمای معتدل (15 تا 25 درجه سانتی گراد) در دوره گلدهی گیاه، شرایط مناسبی برای آلودگی فراهم می کند. همچنین در چنین شرایطی می توان براحتی بر روی میوه جوش های متحدالمرکز را مشاهده نمود. علایم بیماری از اواسط تابستان به بعد بر روی میوه ها آویزان به درخت و یا در انبار ظاهر می شود. میوه های انبار شده به علت آلودگی به رنگ سیاه در می آیند. به علت انتقال سریع اسپورهای قارچ، خسارت بیماری در باغ و انبار قابل توجه خواهد بود.

از بین بردن عامل ایجاد کننده زخم در گیاه موثرترین روش کنترل این بیماری است. كنترل حشرات و پرندگانی كه به عنوان ناقل عمل می كنند یا سبب زخم در میوه ها می شوند یكی از راه های كاهش شیوع بیماری است. برای پرندگان می توان از مترسک استفاده کرد. در بسته بندی و نگهداری میوه ها به مراقبت ویژه ای نیاز است زیرا امکان انتقال قارچ بین میوه ها بسیار بالا می باشد.

در گام اول مدیریت، کنترل تلفیقی شامل اقدامات پیشگیرانه و استفاده از عوامل کنترل بیولوژیک توصیه می شود. برای کنترل شیمیایی بیماری مومیایی درختان میوه می توان از قارچکش های کاپتان 50%، مانکوزب 80% (دایتان ام-45) و تری فلومیزول + سایفلوفنامید 18.4% (پانچو تی اف) استفاده کرد. نوبت اول سمپاشی قبل از باز شدن گل ها و نوبت دوم بعد از ريزش گلبرگ ها می باشد. سمپاشی های بعدی به محض بروز شرايط مساعد و يا مشاهده اولين علائم بر روی ميوه و با نظر كارشناس توصيه می شود. از مصرف كاپتان روی زردآلو خودداری شود.