نام بیماری: سوختگی آلترناریایی

• لکه های تیره رنگ (با هاله زرد یا بدون هاله) روی تمام اندام های هوایی.

• وجود علائم در ابتدا بر روی برگ های پایینی گیاه.

• بتدریج لکه ها بزرگتر شده و تبدیل به لکه های گرد متحدالمرکز.

• ریزش برگ های پایینی و ظهور علائم بر روی برگ های بالایی.

• ظاهر شدن علائم روی ساقه و غلاف به صورت لکه های فرو رفته گرد و به رنگ سیاه.

ظهور علائم بیماری سوختگی (لکه برگی) آلترناریایی کلزا روی گیاهچه ها بلافاصله بعد از جوانه زنی ممکن است باعث مرگ یا کوتاه ماندن گیاهچه شود. رنگ لکه ها برحسب گونه بیمارگر ممکن است خاکستری یا دودی سیاه باشند. علائم بیماری نخست روی برگ های پائین ظاهر می شود که به تدریج بزرگتر شده و به شکل لکه های گرد با خطوط متحدالمرکز به ابعاد مختلف در می آید. ضمن پیشرفت بیماری برگهای پائین می ریزند، سپس علائم به صورت لکه های کوچک روی برگهای میانی و فوقانی گیاه ظاهر می شود. علائم روی ساقه و غلاف به صورت لکه های فرو رفته گرد و به رنگ سیاه ظاهر می شود. متصل شدن این لکه ها ممکن است منجر به سیاه شده کامل غلاف گردد. آلودگی شدید غلاف ها باعث پوسیدگی دانه ها در مجاورت محل آلودگی می شود. آلودگی برگهای مسن موجب خسارت چندانی نمی شود و با حذف کامل برگهای آلوده کنترل می شود. اما آلودگی غلاف ها منجر به باز شدن غلاف ها و ریزش دانه می شود.

علائم بیماری سوختگی (لکه برگی) آلترناریایی کلزا توسط سه گونه قارچ آلترناریا (Alternaria raphani ،A. brassicicola ،A. brassicae) ایجاد می شود. عامل بیماری در مناطق معتدل روی بذر آلوده یا بقایای گیاهان آلوده زنده می ماند، اما انتقال بیماری از یک فصل به فصل بعد در مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری به طریق مزبور اتفاق نمی افتد، زیرا در این مناطق در کل فصول سال مزارع زیرکشت بوده و سایر میزبان ها بیمارگر، آلودگی را از فصلی به فصل دیگر منتقل می کنند. آلودگی اولیه توسط اسپورهایی صورت می گیرد که روی بقایای محصول سال قبل یا علف های هرز زمستان گذران تولید شده و توسط باد منتشر می شوند. در مناطق معتدل معمولا بذور آلوده منبع آلودگی اولیه هستند. اسپورهای بیماری بلایت آلترناریایی می توانند به صورت مستقیم یا از طریق روزنه ها به داخل گیاه نفوذ می کنند. 3 تا 4 روز بعد از رخنه، در محل آلودگی لکه ای ظاهر می شود و به دنبال آن اسپورهای جدید عامل بیماری تشکیل شده و توسط باد منتشر می شوند و باعث ایجاد آلودگی های ثانوی می شوند.

استفاده از قارچ Nectria inventa در کنترل بیماری لکه برگی آلترناریایی موثر بوده است. همچنین پاشیدن سوسپانسیون اسپور Streptomyces rochei یا مواد مترشحه از آن روی کلزا از شدت بیماری بطور قابل توجهی می کاهد.

کنترل تلفیقی با رویکرد پیشگیرانه به همراه کنترل بیولوژیک (در صورت وجود) را همیشه در نظر داشته باشید. این بیماری بذرزاد است از این رو، ضدعفونی بذر با قارچکش کربوکسين تيرام 75% (ویتاواکس تیرام) به ميزان 2.5 گرم در هر کیلو بذر و همچنین محلولپاشی با قارچکش های برگی همچون مانکوزب 80% (دیتان ام-45) به میزان دو در هزار و یا تبوکونازول 25% (فولیکور) به میزان یک در هزار در زمانی که 95 درصد گلها باز شده اند، برای مدیریت اقتصادی این بیماری توصیه می شود.