نام بیماری: سوختگی باکتریایی پنبه

• بروز لکه های مومی و آب سوخته با حاشیه قرمز تا قهوه ای روی برگ ها، ساقه ها و غوزه ها.

• تغییر رنگ لکه ها به قهوه ای.

• بروز شانکر سیاه رنگ روی ساقه و شاخه های جانبی.

• ریزش نابهنگام برگ ها.

علائم بیماری سوختگی باکتریایی پنبه در ابتدا بصورت لکه های زاویه دار آب سوخته و مومی با حاشیه قرمز تا قهوه ای روی برگ ها، ساقه ها و غوزه ها ظهور پیدا می کند. این لکه ها در اثر برخورد با رگبرگ های گیاه پنبه حالت زاویه دار پیدا می کنند. گاهی اوقات لکه ها در پهنک برگ ها در امتداد رگبرگ های اصلی گسترس می یابند. با گذشت زمان و گسترس بیماری، لکه ها به تدریج قهوه ای و حالت نکروتیک (قهوه ای) پیدا می کنند. آلودگی ساقه به بیماری سبب بروز شانکر سیاه رنگ در اطراف بافت های آوندی و مرگ در بخش بالایی شانکر می شود و در نهایت ریزش نابهنگام برگ ها را در پی دارد. در ادامه لایه سفیدرنگ مومی باکتریایی روی لکه برگی ها و شانکرهای کهنه مشاهده می شود. در صورت آلودگی غوزه به این بیماری، غوزه ها و دانه ها دچار پوسیدگی شده و تغییر رنگ الیاف پنبه را نیز در پی دارد. در غوزه های آلوده برخلاف برگها، لکه های گرد و فاقد زاویه پدید می آیند که در ابتدا آبسوخته می‌باشند و با توسعه بیماری لکه ها فرورفته و قهوه ای تا سیاه رنگ می شوند.

عامل بیماری سوختگی باکتریایی پنبه، باکتری Xanthomonas citri subsp. malvacearum می‌باشد. این باکتری در بقایای گیاهی و دانه‌های آلوده توانایی بقا دارد و یکی از مخرب ترین بیمارگرهای پنبه محسوب می‌شود. بارندگی فراوان و رطوبت بالا همراه با دمای زیاد شرایط مناسبی را برای گسترش بیماری ایجاد می کند. باکتری از طریق منافذ طبیعی مانند روزنه ها و زخم‌ها وارد بافت برگ ‌می شود و به همین دلیل طوفان با بارندگی شدید و تگرگ با ایجاد زخم در گیاه سبب گسترش بیماری می گردد. از آنجا که عامل بیماری بذرزاد می‌باشد، لذا تیمار بذرها با اسید به دلیل از بین بردن کرک های روی بذر، باعث کاهش انتقال و گسترش بیماری از طریق بذرهای آلوده به بیماری می‌گردد. گیاهچه های علف های هرز می توانند منبع آلودگی اولیه بیماری بلایت باکتریایی در مزرعه ‌باشند.

بکارگیری فرمولاسیون های پودری تالک حاوی باکتری‌های Pseudomonas fluorescens و Bacillus subtilis در کنترل بیماری سوختگی باکتریایی موثر واقع می شود. همچنین استفاده از روغن درخت نیم (Azadirachta indica) نتایج رضایت بخشی را به همراه داشته است. تنظیم کننده‌های رشد نیز سبب ممانعت از بیماری بلایت باکتریایی می‌شوند. عصاره گیاه Zimmu و هیبرید بین گون های سیر و پیاز از رشد باکتری عامل بلایت باکتریایی پنبه جلوگیری می کند. استفاده از عصاره این گیاه قبل از آلودگی، محافظت القائی را در پنبه ایجاد می کند.

در گام اول مدیریت، کنترل تلفیقی شامل اقدامات پیشگیرانه و استفاده از عوامل کنترل بیولوژیک توصیه می شود. دلینته کردن بذر با اسید مهم بوده و همه بذور، نیازمند تیمار با اسید سولفوریک اشباع برای حذف الیاف هستند. بذر دلینته شده با ماشین، نیاز دارد تا با مواد شیمیایی ضدعفونی سطحی بشود. غوطه وری و فرو بردن در محلول 100 ppm (پی پی ام) آگریمایسین 100 (که حاوی استرپتومایسین 15% + اکسی تتراسایکلین 1.5%) یا پودر اکسی کلرورمس 35% (کوپراویت) مفید باشد. همچنین کرک زدایی با اسید و پوشش دهی بذر با ویتاواکس، کاپتان، استرپتوسیکلین و مخلوط هایی از سرزان با اگرومایسین، ویتاواکس، استرپتوسیکلین و تیرام برای کنترل بلایت ناشی از بذر موثر بودند. در طی رشد گیاه پنبه، اسپری پیشگیری کننده با 100 پی پی ام از محلول اگرومایسین 100 به میزان 65 گرم در هکتار + اکسی کلرید مس به میزان 1.8 کیلوگرم در هکتار قبل از بارندگی و دو بار مصرف طی غوزه دهی، بیماری های لکه زاویه ای، ساق سیاه و بلایت غوزه را کنترل می کند.