نام بیماری: کپک برگی فولویایی

• لکه های پراکنده سبز کم رنگ یا زرد در قسمت بالایی برگ.

• لکه های سبز زیتونی تا بنفش مایل به خاکستری در قسمت زیرین برگ.

• خشک شدن و پیچ خوردگی برگها.

علائم بیماری کپک برگی فولویایی گوجه فرنگی معمولاً در دو طرف شاخ و برگ و گاهی اوقات روی میوه ظاهر می شود. برگ های مسن ابتدا آلوده می شوند و سپس بیماری به آرامی به سمت برگ های جوان حرکت می کند. بر روی سطح بالایی برگ، لکه های کوچک، پراکنده، سبز کم رنگ یا زرد با مرز نامشخص ظاهر می شود. در قسمت زیرین برگ، لکه های سبز زیتونی تا بنفش متمایل به خاکستری و مخملی درست در زیر لکه های واقع در سطح بالایی برگ ایجاد می شوند که اینها در واقع ساختارهای تولید کننده هاگ و توده های اسپور (کنیدی) می باشند. با گذشت زمان، با بزرگ شدن لکه ها، رنگ برگ آلوده از زرد (کلروز) به قهوه ای (نکروز) تغییر می کند و برگ شروع به پیچ خوردن و خشک شدن می کند. برگها زودتر از موعد می ریزند و در موارد شدید منجر به برگ زدایی می شوند. گاهی اوقات، این پاتوژن باعث ایجاد بیماری در شکوفه ها یا میوه ها با علائم مختلف می شود. شکوفه ها ممکن است سیاه شوند و قبل از تشکیل میوه از بین بروند. در محل اتصال میوه به ساقه نیز بخش های سیاه، صاف و بدون شکل مشخص ایجاد می شود. با پیشرفت بیماری، ناحیه آلوده فرورفته، خشک و چرمی می شود.

علائم بیماری کپک برگی فولویایی گوجه فرنگی توسط قارچ Mycovellosiella fulva ایجاد می شود که اسپورهای آن می توانند بدون میزبان به مدت 6 ماه تا یک سال در دمای اتاق زنده بمانند. رطوبت طولانی مدت بر روی برگ و رطوبت محیطی بالای 85 درصد باعث جوانه زنی هاگ ها می شود. دما باید بین 4 تا 34 درجه سانتیگراد باشد تا هاگ ها جوانه بزنند و دمای بهینه 24 تا 26 درجه سانتیگراد می باشد. شرایط خشک و عدم وجود رطوبت بر روی برگ ها باعث اختلال در جوانه زنی می شود. علائم معمولاً 10 روز پس از تلقیح با ایجاد لکه هایی در دو طرف سطح برگ ظاهر می شود. در قسمت زیرین برگ، تعداد زیادی ساختار تولیدکننده هاگ تشکیل شده و این هاگ ها به راحتی از گیاهی به گیاه دیگر در اثر باد، برخورد قطرات آب و همچنین از طریق ابزار، لباس کارگران و حشرات پخش شوند. عامل بیماری در شرایط رطوبتی بالا، معمولاً از طریق روزنه برگها را آلوده می کند.

تیمار بذر با آب داغ (25 دقیقه در دمای 50 درجه سانتیگراد) برای جلوگیری از آلودگی بذرها به بیماری توصیه می شود. می توان از قارچ های Acremonium strictum ،Dicyma pulvinata ،Trichoderma harzianum یا T. viride و Trichothecium roseum برای کاهش انتشار بیماری کپک برگی فولویایی گوجه فرنگی استفاده کرد. در آزمایشات گلخانه ای، رشد قارچ کپک برگی فولویایی روی گوجه فرنگی توسط قارچ های Acremonium strictum ،Trichoderma viride سویه 3 و Trichoderma roseum به ترتیب 53، 66 و 84 درصد مهار شد. قارچکش های بر پایه مس، مانند مخلوط بردو 18% (بردوفیکس) به میزان 5 در هزار و اکسی کلرورمس 35% (کوپروایت) به میزان 3 در هزار ممکن است به کنترل بیماری کمک کنند. ترکیبات ذکر شده در فواصل 7 تا 10 روز بایستی تکرار شوند.

کنترل تلفیقی با رویکرد پیشگیرانه به همراه کنترل بیولوژیک (در صورت وجود) را همیشه در نظر داشته باشید. به محض مشاهده علائم بیماری، استفاده از قارچکش های مانکوزب 80% (دیتان ام-45) به میزان 1.5 تا 2 در هزار و کلرتالونیل 75% (داکونیل) به میزان 1.56 تا 2.13 در هزار به طور موثری کپک برگی فولویایی را کنترل می کنند.