نام بیماری: ویروس های کدو

• برگها کوچک، چروکیده، بدشکل و سبز کم رنگ می شوند.

• گیاهان کوتاه باقی می مانند.

• میوه های آلوده کوچک، دفرمه و زمخت می شوند.

• در گیاهان مسن علائم کمتر است.

علائم ایجاد شده توسط ویروس های مختلف کدو معمولاً مشابه هستند و ممکن است بیش از یک ویروس در بروز علائم بیماری در گیاهان نقش داشته باشد. گیاهان در هر مرحله از رشد می توانند آلوده شوند. علائم بر روی بخش های جوان و جدید گیاهان در حال رشد بسیار چشمگیر است. برگها کوچک، چروکیده، بدشکل و سبز کم رنگ بوده و حالت موزاییکی سبز روشن و تیره را نشان می دهند. گیاهان آلوده در تمام فصل کوتوله باقی مانده و ممکن است میوه ندهند. میوه های گیاهان آلوده به ویروس ممکن است از نظر اندازه کوچک، دفرمه و زمخت باشند و ممکن است شکل رنگی غیرمعمول داشته باشند، مانند نواحی سبز تیره ای که روی کدوی خورشتی تشکیل می شود. آلودگی ویروسی در گیاهان مسن معمولاً منجر به ایجاد علائم و آسیب کمتری می شود.

بیماری های ویروسی کدو ممکن است توسط عوامل بیماری زای مختلفی ایجاد شود شامل: ویروس موزاییک خیار (CMV)، ویروس موزاییک کدو (SqMV)، ویروس موزاییک هندوانه (WMV)، ویروس موزاییک زرد کدو (ZYMV) و موزائیک منقوطی سبز خیار (CGMV). ویروس ها معمولاً توسط شته ها منتقل می شوند، اما ممکن است به صورت مکانیکی یا سوسک های خیار و بذر (مانند ویروس موزاییک کدو) نیز منتقل شوند. شته ها با تغذیه از گیاهان آلوده به ویروس یا علف های هرز که ویروس ها را در خود جای داده اند این ویروس را دریافت می کنند. سپس شته ها به گیاهان خانواده کدوئیان مهاجرت کرده و در حین فعالیت های کاوش و تغذیه گیاهان را به سرعت آلوده می کنند. شته ها معمولاً مسئول عفونت اولیه در مزارع هستند. ویروس ها در علف های هرز آلوده زنده می مانند. شته ها در مناطق با آب و هوای گرم و خشک بیشتر ظاهر می شوند.

حشرات مفیدی مانند کفشدوزک های شکارگر، بالتوری ها، سوسک های سرباز و زنبورهای پارازیتوئید از جمله عوامل مهم برای کنترل جمعیت شته ها هستند. این دشمنان طبیعی حشرات مکنده را در شرایط مزرعه به خوبی کنترل خواهند کرد. در صورت آلودگی ملایم، از یک محلول رقیق صابون با خاصیت حشره کشی یا محلول های تهیه شده از روغن های گیاهی مانند روغن نیم (به میزان 3 میلی لیتر در لیتر) استفاده کنید. شته ها در صورت مرطوب بودن به شدت در معرض بیماری های قارچی قرار می گیرند. بنابراین یک اسپری ساده آب روی گیاهان آلوده نیز می تواند آنها را دور کند. حشره کش های غیرشیمیایی (ارگانیک) دی اتانول آمید روغن نارگیل 65% (پالیزین)، هماگروپراد 3 5.6% و اسیدچرب روغن نارگیل 40% (سبزین) در کنترل شته ها نیز قابل توصیه هستند. همچنین تحقیقات نشان داده است که استفاده از ترکیبات حاوی قارچ Beauveria bassiana به میزان 750 میلی لیتر + 2 لیتر ماده پخش کننده Nufilm کنترل خوبی بر روی شته ها داشته است.

کنترل تلفیقی با رویکرد پیشگیرانه به همراه کنترل بیولوژیک (در صورت وجود) را همیشه در نظر داشته باشید. توجه داشته باشید که استفاده از آفتکش های شیمیایی می تواند باعث مقاومت شته ها در برابر آنها شود. دیکلرووس 50% (ددواپ)، پیریمیکارب 50% (پیریمور)، هپتنفوس 50% (هوستاکوئیک)، پی متروزین 50% (چس) و فلونیکامید 50% (تپکی) از جمله آفت کش هایی هستند که می توان در کنترل شته ها استفاده نمود. با این وجود، این مواد شیمیایی می توانند اثرات منفی روی شکارچیان، پازازیتوئیدها و حشرات گرده افشان ها داشته باشند.