نام بیماری: سپتوریای سنبله گندم

• ظهور نقاط آب سوخته کوچک و زرد در سطح برگ‌ها.

• ایجاد لکه‌های بیضی شکل و قهوه‌ای با حاشیه زرد با گذشت زمان.

• نقاط تیره در گلوم ها.

• ظهور جوانه‌ها با انتهای سوخته و قهوه‌ای.

علائم بیماری سپتوریای سنبله (سپتوریوز سنبله) گندم شامل ظهور نقاط آب‌سوخته کوچک و زرد رنگ در برگ‌های پایینی گیاه می‌باشد. بیماری از برگ‌های پایینی به برگ‌های فوقانی گسترش می‌یابد. با گذشت زمان، لکه‌های زرد مایل به قهوه‌ای با اشکال بیضی یا نامنظم و با حاشیه زرد نمایان می‌شوند. با توسعه بیماری، اندام‌های رویشی قهوه‌ای رنگ عامل بیماری در مرکز لکه‌های خاکستری تشکیل می شوند که با میکروسکوپ یا ذره‌بین قابل مشاهده می‌باشند. برگ‌هایی که به شدت آلوده هستند با پیوستن لکه‌ها از قسمت نوک به تدریج دچار مرگ می‌شوند. آب‌وهوای مرطوب در زمان گلدهی سبب ظهور لکه در گلوم ها می‌شود. علائم اغلب از نوک برگ‌ها شروع شده و در نهایت کل سطح برگ توسط لکه‌های قهوه‌ای تیره تا بنفش با نواحی خاکستری پوشیده می‌شوند. دو تا سه هفته بعد از ظهور سنبله، یک سوم انتهایی پوشینه ها به رنگ قهوه ای روشن تا کاهی در می آید. پیکنیدهای قارچ به صورت نقاط برجسته و قهوه ای رنگی در این لکه های سوخته روی پوشینه ها تشکیل می شود که با استفاده از ذره بین قابل مشاهده است. آلودگی‌های شدید سبب سبکی و چروکیدگی دانه‌ها می‌شود. در صورت کشت دانه‌های آلوده، جوانه‌ زنی نامنظم بوده و نوک جوانه ها قهوه ای می‌شود.

سپتوریای سنبله (سپتوریوز سنبله) گندم توسط قارچ Parastagonospora nodorum ایجاد می‌شود که در بقایای گندم، دانه‌های آلوده و یا در میزبان‌های جایگزین بقا می یابد. عامل بیماری توسط آب منتشر می‌شود و برای ایجاد آلودگی نیازمند 12 تا 18 ساعت رطوبت در سطح برگ‌ها می‌باشد. در ابتدا برگ‌های مسن نزدیک به سطح خاک، آلوده می‌شوند و سپس عامل بیماری توسط باد و باران منتقل شده و در بخش‌های فوقانی گیاه و گیاهان مجاور قرار می‌گیرد. آلودگی در انتهای فصل با حرکت بیماری به سمت بالا سبب سپتوریوز سنبله می‌شود. بیماری سبب سبکی و چروکیدگی دانه‌ها می‌شود. اسپورها توسط باد منتشر شده و سبب آلودگی مزارع دورتر در فصول بعدی می‌شوند. این امر سبب آلودگی زودهنگام محصولات و جوانه زنی نامنظم آن‌ها می‌شود. چرخه زیستی قارچ در دمای زیر 7 درجه سانتیگراد متوقف شده و دمای بهینه رشد قارچ 20 تا 27 درجه سانتیگراد می‌باشد.

تاکنون روش کنترلی بیولوژیک برای این بیماری گزارش نشده است.

کنترل تلفیقی با رویکرد پیشگیرانه به همراه کنترل بیولوژیک (در صورت وجود) را همیشه در نظر داشته باشید. ضدعفونی کلیه بذور قبل از کاشت با قارچکش دیفنوکونازول 3% (دیویدند) به میزان یک در هزار (در مناطقی که بیماری سیاهک پنهان پاکوتاه در مزارع وجود دارد تا میزان 2 در هزار نیز می توان استفاده کرد) در کنترل بیماری موثر می باشد. همچنین در صورت مشاهده علائم بیماری بر روی سنبله می توان از قارچکش تبوکونازول 25% (فولیکور) به میزان یک در هزار استفاده کرد.